Waardering voor ambities, maar ook pijnpunten
Waardering voor ambities, maar ook pijnpunten
ChristenUnie reageert op coalitieakkoord Noord-Holland
Michel Klein, Statenlid van de ChristenUnie Noord-Holland, reageert op het coalitieakkoord 'Duurzaam Doorpakken' van GroenLinks, VVD, D66 en PvdA. Deze bijdrage sprak hij uit tijdens het debat over het akkoord op maandag 17 juni.
Er ligt een coalitie-akkoord met veel mooie ambities. Zita, Cees, Ilse, Adnan, ik wil jullie daar namens de ChristenUnie graag mee feliciteren.
Er is een einde gekomen aan de eenzijdige focus op economische groei en in plaats daarvan heeft het akkoord oog voor de urgente opgaven van vandaag. Er is ruim aandacht voor maatregelen om klimaatveranderingen te beperken - waaronder de energietransitie, voor de mobiliteitsopgaven in het zuiden van de provincie, voor het werken aan herstel van de biodiversiteit.
En ook in de concretere plannen zien wij goede voornemens: eindelijk die pilot om zonneakkers rondom de landingsbanen van Schiphol aan te leggen, een onderzoek naar het doortrekken van de Noord-Zuidlijn, een duidelijke focus op OV en fietsverbindingen - al heeft het woord model shift het blijkbaar niet gehaald - en extra geld voor het OV in 't Gooi.
We vinden het goed dat de coalitie gezonde en duurzame producten van lokale telers wil stimuleren. U schrijft echter nog niet over de concrete invulling. Wij hebben daar eerder al een heel concreet idee voor ingebracht: een label waarmee Noord-Hollandse producten extra aandacht kunnen krijgen. Ik wil daarom graag een motie indienen met als oproep aan GS om op korte termijn de invoering van een dergelijk label ter hand te nemen om zo een bijdrage te leveren aan het stimuleren van gezond, goed en betaalbaar voedsel uit de directe omgeving.
De herzienining van het Wind-op-Land beleid juichen wij van harte toe. Wij hebben we wel onze twijfels bij het rigide onderscheid tussen MRA (Metropool Regio Amsterdam) en niet-MRA gebied. Wij snappen dat met deze formulering is gekozen om de projecten in Haarlem, Amsterdam-Noord en Waterland vlot te kunnen trekken, maar ik zou u dringend adviseren niet opnieuw in de valkuil te trappen van het oude windmolenbeleid, waarbij te generieke regels er voor zorgden dat we windmolens moesten toestaan waar we ze niet wilden en tegenhouden waar we ze wel wilden.
Ik wil u oproepen ervoor te zorgen dat het draagvlak en lokale eigenaarschap meegewogen kan worden in de besluitvorming, zoals verwoord in de motie over sociale windmolens die aan het eind van de vorige periode is aangenomen. Wij horen graag uw reactie op dit advies.
Wij zijn heel blij dat de stekker uit de Duinpolderweg is getrokken. Eindelijk heeft het gezond verstand gezegevierd en gaan we voluit werken aan de HOV-verbinding, de verbetering van de fietsinfrastructuur, en de verbreding van de bestaande Nieuwe Bennebroekerweg. Het is heel verstandig om daarna in gesprek te gaan met de inwoners van het gebied over het vervolg. Wij zijn er van overtuigd dat het doortrekken van de weg onverstandig blijkt en we beter kunnen inzetten op de verdubbeling van de brug over de ringvaart in de N207.
We zijn verheugd dat u kansen ziet in ons idee om natuurherstel en opwekking van duurzame energie in het IJsselmeer te combineren. Wanneer we dit op een zorgvuldige manier doen, rekening houdend met de openheid en natuurwaarden, kunnen we meerdere vliegen in één klap slaan: we sparen ons Noord-Hollandse landschap en landbouwgrond, we wekken grootschalig duurzame energie op, we stimuleren lokaal eigenaarschap en we geven een impuls aan de natuurwaarden in het IJsselmeer.
Grote vraag voor ons is: u ziet kansen, maar gaat u ook aan de slag? Graag horen we dat van u.
Toch hebben wij ook wat kritische noten: één daarvan betreft de verbinding A8-A9. Het is goed dat er geld komt voor leefbaarheid in Krommenie en Assendelft. Er is een urgente noodzaak om de situatie voor inwoners daar te verbeteren. We juichen ook toe dat u heeft aangeven dat de status Stelling Amsterdam niet aangetast zal worden. Echter, binnen deze kaders stelt u voor om de voorkeursvariant verder te onderzoeken.
Beste dagdromers, dit is een doodlopende weg! We weten al wat het oordeel van ICOMOS is over de voorkeursvariant, verdiept of niet. Desondanks doorgaan met onderzoek naar alleen de voorkeursvariant is onverantwoord omgaan met belastinggeld.
Over geld gesproken: wij zijn bang dat u hopeloos optimistisch bent: er komt een tunnel in Broek in Waterland, maar er is nauwelijks geld voor gereserveerd. U heeft grote ambities rondom de realisatie van het NNN (Natuurnetwerk Nederland), die we toejuichen, maar ook daarvoor is het budget nog beperkt. Tegelijk zien we dat u bokkesprongen hebt uitgehaald om geld te voorschijn te toveren: u haalt wat reserves leeg, en u rekent zich rijk met een 'taakstellende doorlichting van de begroting'.
Mocht er geld te kort zijn voor een voorstel vanuit de oppositie, dan weet ik nu welke magische woorden ik kan gebruiken. Graag horen wij een toelichting op de volgende keuzes:
- waarom is cofinanciering van IBP (Interbestuurlijk Programma) niet meer nodig?
- waarom kan er 9,5 mln uit de reserve HOV 't Gooi gehaald worden terwijl we net hebben bijgestort?
- waarom kan er 10 mln uit de Zuidtangent reserve?
Dan kom ik bij het grootste pijnpunt van dit akkoord: de bezuiniging op het Faunafonds. U wilt de financiering van de transitie naar een duurzame agrarische sector betalen door het eigen risico voor wildschade te verhogen. De ChristenUnie vindt dit een stinkende sigaar uit eigen doos!
We laten een klein aantal boeren opdraaien voor een transitie die in ons aller belang is! In plaats van kiezen voor het steunen van agrariërs die hard werken en hun best doen om tegen de druk van de markt een meer natuurvriendelijke landbouw te realiseren, legt u ze een boete op!
Het alternatief had zo eenvoudig geweest: 2 miljoen per jaar had u bijvoorbeeld kunnen binnenhalen door de opcenten te verhogen met slechts 1%. De opcenten zouden dan nog steeds met afstand de laagste van Nederland zijn geweest.
Meneer Loggen (VVD), waar was u toen dit werd besloten? En was het fixeren van de opcenten zo belangrijk dat u daarvoor de boeren een dreun wilde geven? Had het niet beter geweest een wijziging van het Faunafonds gepaard te laten gaan met het subsidiëren van preventieve maatregelen? U gaat hiermee werkelijk veel te snel.
Samen met het CDA diene wij daarom een motie in waarin we GS opdragen om een andere financiering te zoeken voor de transitie van de landbouw.
Hoe deze coalitie omgaat met de boeren lijkt wel exemplarisch voor een breder fenomeen: het effect van het beleid op mensen, op onze inwoners, lijkt grotendeels buiten het blikveld van deze coalitie. In het hoofdstuk over "Leefbaarheid en economie" gaat direct over economie. Leefbaarheid wordt beperkt tot geluidsoverlast en milieu. Maar leefbaarheid is veel meer dan gezondheid!
In het hoofdstuk over 'Vitaal landelijk gebied' gaat het helemaal niet over vitaliteit. Niet over hoe het is om in dorpen te wonen, wat nodig is om voorzieningen beschikbaar te houden. In plaats daarvan heeft u het over bodemdaling, waterkwaliteit en duurzame landbouw. Belangrijk hoor, maar geen van die maatregelen draagt bij de aan de vitaliteit van het landelijk gebied!
Wij hebben daarom een motie waarin we GS vragen om het Leefbaarheidsfonds zo in te richten dat hieruit ook maatregelen betaald kunnen worden die de vitaliteit van dorpen en het platteland versterken, en om extra financiële middelen te zoeken om dit fonds te vullen.
Als laatste het thema Schiphol. Ongetwijfeld is dit de prijs van het compromis, maar hoe u over Schiphol spreekt, is toch wel uitermate tragisch. De eerste zin rept van "de mainport Schiphol". Heeft u onder een steen geleefd en is het rapport van de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur (RLI) met als titel Mainport voorbij u dan helemaal onbekend?
Wij lezen geen enkele opmerking over het terugdringen van de CO2 uitstoot door de luchtvaart. Dat is onverantwoord en een ontkenning van de realiteit. U zegt bovendien 'aan te sluiten bij de landelijke discussie'; dus: als de minister wil groeien, gaat u mee. Kunt u dan niet beter uzelf opheffen? Wij hebben daarom een motie geschreven waarin we uitspreken dat de geluidsoverlast en CO2 uitstoot van Schiphol dienen af te nemen.
Wij lezen geen enkele opmerking over het terugdringen van de CO2 uitstoot door de luchtvaart. Dat is onverantwoord en een ontkenning van de realiteit. U zegt bovendien 'aan te sluiten bij de landelijke discussie'; dus: als de minister wil groeien, gaat u mee. Kunt u dan niet beter uzelf opheffen? Wij hebben daarom een motie geschreven waarin we uitspreken dat de geluidsoverlast en CO2 uitstoot van Schiphol dienen af te nemen.
Tenslotte: in deze bijdrage kwam het zoet voor het zuur. Dat laatste doet echter niet af aan onze positieve opmerkingen aan het begin. Wij waarderen jullie ambitie om de samenwerking in de PS te verbeteren en leveren daar vanuit de oppositie graag een bijdrage aan.
U schrijft in het voorwoord dat u dit akkoord 'vol trots' presenteert. En dat mag best. Maar er is ook een bijbeltekst: “Elk huis heeft zijn bouwer, maar God is de bouwer van alles.” (Heb. 3:4).
Vrij vertaald naar deze situatie: wij mogen ons inzetten voor een mooie provincie - u in uw rol als bouwer van dit akkoord, wij in de onze - maar ik geloof dat wij dit alles uiteindelijk doen in zijn wereld. Ik wens u van harte Gods zegen toe bij de uitoefening van uw taak.
Michel Klein
Statenlid ChristenUnie Noord-Holland
E-mail: kleinm@noord-holland.nl
